۱.۱ تعریف شیمی
شیمی، علمی است که به مطالعه ماده، خواص آن، تغییرات شیمیایی و انرژیهای مرتبط با این تغییرات میپردازد.
۱.۲ روش علمی در شیمی
روش علمی شامل مراحل زیر است:
- مشاهده و جمعآوری اطلاعات
- طرح پرسش و فرضیهسازی
- انجام آزمایش برای آزمودن فرضیه
- توسعه نظریه و قوانین علمی
۱.۳ ماده و تغییرات آن
- ماده: هر چیزی که جرم دارد و فضا اشغال میکند.
- ویژگیهای ماده:
- ویژگیهای فیزیکی (حالت ماده، رنگ، چگالی، نقطه جوش و ذوب)
- ویژگیهای شیمیایی (قابلیت واکنش با سایر مواد، تجزیه، احتراق)
۱.۴ حالتهای ماده
ماده در سه حالت اصلی وجود دارد:
- جامد (شکل و حجم ثابت)
- مایع (حجم ثابت، شکل متغیر)
- گاز (حجم و شکل متغیر)
🔹 پلاسما نیز حالت چهارمی است که در دماهای بالا به وجود میآید.
۱.۵ تغییرات فیزیکی و شیمیایی
- تغییرات فیزیکی: تغییراتی که ترکیب شیمیایی ماده را تغییر نمیدهد (مثل ذوب شدن یخ).
- تغییرات شیمیایی: تغییراتی که باعث تولید مواد جدید با خواص متفاوت میشود (مثل سوختن چوب).
۱.۶ طبقهبندی مواد
- مواد خالص: شامل عناصر و ترکیبات (مثلاً آب، طلا).
- مخلوطها: شامل مخلوطهای همگن (مانند محلول نمک در آب) و مخلوطهای ناهمگن (مانند روغن در آب).
۱.۷ اندازهگیری در شیمی
- واحدهای اندازهگیری: سیستم بینالمللی (SI) شامل متر، کیلوگرم، مول، کلوین و آمپر.
- دقت و صحت در اندازهگیری: دقت به میزان نزدیکی دادهها به یکدیگر و صحت به میزان نزدیکی به مقدار واقعی اشاره دارد.
۱.۸ انرژی و قوانین پایستگی آن
- انرژی پتانسیل و انرژی جنبشی
- قانون پایستگی انرژی: انرژی نه به وجود میآید و نه از بین میرود، بلکه از حالتی به حالت دیگر تبدیل میشود.